Onze programmamanager en communicatiestrateeg Gonda Duivenvoorden (Brainwork Communicatie) geeft haar visie op het veelzijdige communicatievak. We hebben focus nodig om het vak een gezicht te geven. Niet de intentie centraal zetten, maar het effect.
We hebben een mooi en veelzijdig vak. Ik kan echter de vraag ‘Waar ben je van?’, niet meer horen. Ik sta ergens voor en dat is het vereenvoudigen van de complexiteit in communicatie tussen mensen, zodat de kans dat ze je toelaten groter wordt. Dit is gewoonweg niet makkelijk. Het start met dit te erkennen. Stop met het verkopen van loze beloftes voor onze organisaties en over onze eigen impact. Er is niets mis met wat meer realiteitszin. We hebben focus nodig om het vak een gezicht te geven. Niet de intentie centraal zetten, maar het effect. Wat jij nu voelt is het effect van mijn goede intentie. Zo simpel is het.
Laat eens wat ballen vallen
Alle communicatieadviseurs die ik ken willen graag tijd om te onderzoeken wat er speelt bij de ontvanger, scenario’s uitdenken en anticiperen op wat er gebeurt. Waarom doen ze het dan niet? Omdat zij te veel werk hebben, opdrachtgevers vooral middelen uit de ‘spullenkar’ willen, vragen van de media niet mogen blijven liggen, etc. Veel communicatieprofessionals werken onzichtbaar hard mee aan van alles en nog wat. Er is geen reële tijd voor onderzoek, strategie of zelfs bijblijven in het vak. Zij vinden dat zij alle ballen in de lucht moeten houden. Maar moet dat echt? Is het een ramp als we eens wat ballen laten vallen? Doe al die klusjes zo efficiënt mogelijk. Een tekst plaatsen, waarvan jij weet dat niemand die leest, een middel maken dat onvoldoende gaat landen, ego-communicatie, het sturen op likes etc. Jij weet dat ze onvoldoende impact hebben en dus kun je gaan voor een zes.
Ga voor de negen
Stel je eigen kritische succesfactoren op en weeg realistisch af of je de kans krijgt om je werk goed te doen. Beoordeel of de vraag waardevol is voor het behalen van de doelen van de organisatie. Bespreek dat met je opdrachtgever. Als hij net als jij de waarde inziet van jouw visie op de opdracht, dan kun je voor een negen gaan. Toon nu wat communicatie kan bijdragen. Je onderbouwt je aanpak, je benoemt je verantwoordelijkheid en die van de opdrachtgever en je toetst steeds of je advies en communicatie-inspanningen het beoogde effect hebben. Je bent actief in de leefwereld van de ontvanger. Je stelt bij en leert. Je reserveert tijd om je opdrachtgever mee te nemen in wat je wanneer en waarom doet. Je deelt je ervaringen met collega’s en benoemt alle leerpunten en bevindingen die relevant zijn voor de organisatie. Het verschil tussen gevraagd worden als adviseur of te moeten vechten voor je plekje is vaak één succes.
Afscheid nemen
De breinvoorkeur van de communicatieadviseur is voor 95 procent gericht op de mens, toekomst, vernieuwen, mogelijkheden en ontwikkelen. Een rijkdom aan ideeën en de behoefte aan goede relaties zijn mooie kenmerken van de adviseurs. Daarmee komen ook het grote verantwoordelijkheidsgevoel, een lichte bewijsdrang en alles goed willen doen om de hoek kijken. Ik zie adviseurs die geloven dat zij de opdrachtgever moeten overtuigen door veel vragen te stellen over met name de communicatiedoelen, waarmee ze de opdrachtgever vermoeien. De kunst is om je te verdiepen in de belangen van de opdrachtgever. Als communicatie niet meer is dan verantwoording afleggen, wegwezen. Als de opdrachtgever echt wat wil bereiken en zich wil verdiepen in de ander, dan heb je iets in handen. Start dan met realiteitszin. Niet alleen op inhoud, maar ook in je agenda. Reserveer tijd en doe alles maal twee. Want tijdsinschatting is vaak niet de sterkste kant van de adviseur. Neem tijd om te ontdekken wat er speelt in de leefwereld van de ontvanger, want daar wordt het effect bepaald. Wees reëel en verkoop geen illusies.
Vermenigvuldigen
Als je samen met je team gaat voor een aanpak van negens en zessen, op basis van kritische succesfactoren, kun je ook samen leren van wat wel en niet werkt. Je kunt elkaar steunen bij de projecten waar jullie geen energie van krijgen. Plak gewoon een post-it op je scherm met een negen of een zes. Kijk wat je voor elkaar op welk moment kunt betekenen. Zie je een collega een hele ochtend werken voor een zes? Hou een koffiebreak. Verzamel aan het einde van de dag alle negens en vertel elkaar kort wat je hebt ontdekt. Inspireer elkaar en voel (weer) waarom je voor het mooie communicatievak hebt gekozen. Wees vervolgens zichtbaar in de organisatie met je kennis over hoe communicatie werkt en wat er in de buiten- én binnenwereld speelt. Dan merk je vanzelf dat de negens steeds meer de overhand krijgen. En de mooiste krijg je van de ontvanger.
Dit geldt ook voor ons vakgenoten onderling. Laten we eens ophouden om elkaar de maat te nemen en trots te zijn op iedereen die probeert iets bij te dragen. Dan gaan we meer experimenteren, delen en leren. Dat past ook beter bij onze breinvoorkeur.